توپلوموموزون (جامعه میزین )کئچید ( گذر ) دورونده اولماسی هامی اوچون معلوم دور. سنتله مدرنیته آراسیندا بویوک بیر چارپیشما وار . بیز بونلارین هانسی نین طرفدارییق ؟ البته کی موعاصیرلشمک اولو بابالاریمیزدان قالان ده ییرلی بیر استراتژیدیر (یولدور) و بیر طرفتنده سنت لر بیزیم باشیمیزا آز بلالر گتیرمه ییب لر.مدرسه لرین یارانماسی اوچون ، قیز اوشاقلارینین درس اوخوماسی اوچون ، قادینلارین (خانیملارین) رای صاحیبی اولماسی اوچون ،میللتین فالچیلارا اینانماماسی اوچون و... باشیمیز نه لر کی چکمه ییب دیر.قیسا و آچیق سوزله دئسه ک بیز سنتین طرفداری ده ییریک و بیرطرفتنده مدرنیته دئییلن آنلامی بیزیم معده میزین وضعییتینی یوخلامادان (بررسی ائتمه ده ن ) بیزه یئدیزدیره بیلمزلر. پس بو آرادا بیز نئیله مه لییک ؟ سوالین چوزومو (حللی) بیزیم اوچون چوخ راحات اولار اگر بیز بو ایکی دونیانین برزخینده یاشایان اینسانین گله جه یینی دوشونسک ، آیری بیر دیلده دئسه ک بو ایکی پروسئسین ( فرآیندین) محصولونو دوشونسک. اونا گوره ده بیز اونجه بو سورغویا (سووالا) جاواب وئرمه لییک ، بیز زامان ماشینیندان نجور بیر محصول ، نجور بیر اینسان ، نجور بیر شهروند ، ایسته ییریک؟
جاواب: کانتین (غرب فیلسوفی) دئدییی کیمی سعادتمند بیر ایجتیماع ، اخلاقی بیر اجتماع دیر. بئله نچی بیر توپلومون اویه لری ده (اعضاسی دا ) اخلاقی بیر اینسان اولمالیدیلار. و بودا آیدیندیر کی اخلاق عقلانییته دایانیر.
بو گونکو دیلده دئسک بیز بیر شرایط یاراتمالییق کی او شرایطین نتیجه سی اخلاقی و عقلانی بیر اینسان اولسون بئلنچی بیر اینساندا تانریدا اولون ایکی اونملی (مهم) خصوصیت وار ، خیر خواه لیق و عدالت. بو اینسان ، اوزونون عائله سینین ، میلتینین و ایکینجی سطح ده باشقا میللتلرین خوشبخت لیگی و ریفاهی اوچون چالیشیر، او قوروجو (سازنده) و بیرلشدیریجی بیری دیر.
بیز نه ایسته دیییمیزی بیلدیک ، ایندی بو ایسته ییمیزه چاتماق اوچون نه جور بیر شرایط یاراتمالییق؟و هانسی مانع لری آرادان قادیرمالییق؟بیزیم گوج (قوت) و ضعف نقطه لریمیز نه لردی؟
یوخاریدا سورولان سورغولارا عالیملر طرفینده ن جواب وئریلمه لیدیر و جاواب وئریلدییی زامان عاغلا سیغمایان حجمده بیر کیتابلار نشر اولونور و اولوناجاق. آنجاق بو گون بو مسئله نین چوزومو (حللی) لازیمدیر سنتلرله نئجه داورانمالییق؟
جاواب:بیز بیر اینسان اولاراق ، بیر میللت اولاراق هر زامان موعاصیرلشمک مجبوریتینده ییک و بو مسئله نی (اگر تاریخی حافیظه میز یاردیم ائدرسه) بیز لاپ آزی 200 ایل بوندان قاباق باشا دوشموشوک . موعصیر اینسان اخلاقی و عقلانی بیری اولمالیدیر و اگر سنتلر بو مسئله ده بیزه یاردیمجی اولارسا قبول ائدیلمه لی و اگر یاردیمجی اولمازسا بیر طرفه قویولمالیدیر.
پس بیز هر بیر سنتی بیر دوشونجه ، بیر عمل ، بیر عنعنه (رسم) ایله قارشی _ قارشییا گلدیکده بیر نئچه سوال آرایا قویوب اونلارا جاواب وئردیکده ن سونرا اونلارین رد یا قبول ائتمه سینه قرار وئره جه ییک .او سووالار بئله سورولا بیلر:
- آیا بو سنتی فیکیر و عمل اوزو اخلاقی و عقلانی بیر فیکیر یا عمل دیر یا یوخ؟
- آیا بو سنتی فیکیر و عمل منیم اخلاقی بیر اینسان اولوب و قالماما یاردیم ائده جک یا یوخ؟
- آیابو سنتی فیکیر و عملین منیم، عائله مین و میللتیمین ایره لی لشمه سینده (پیشرفتینده) و ریفاهیندا و خوشبختلیگینده نقشی وار یا یوخ؟
بو سورغولارین جوابی موثبت و یا منفی اولا بیلر ، اما نهایت عقلانی بیر اینسان اوچون هر بیر شی اونون و اطرافیندا اولان اینسانلارین اخلاقی و خوشبخت بیری لری اولماسی اوچون بیر آراجدیر (وسیله دیر) و سنتلرده بو قاعده دن مستثنی ده ییل. اگر فردی و توپلومو خوشبخت و اخلاقی ائدرسه قالسین اگر ائتمزسه عقل طرفینده ن و جمع طرفینده ن قبول اولونما مالیدیر.
بیزده مدرن دونیادا یانلیز کئچمیشده اولان اخلاقی و عقلانی سنت لریمیزه و ده یرلریمیزه دایاناراق قدم قویوب، سنت و مدرنیته دعواسینا سون قویوب اوز موعاصیر گورکه میمیزی (وجهه میزی) آرایا قویمالی و اوز رولوموزو اوینامالییق.
سلام
من بله دوشونرم کی بیز سیز دینلردن سونرا علمدنده کمک آلمالیق ، چون علمین هر ساحه ده گوجلو اولماسی عقلانیتین گوجلنمسینه یاردیمجی اولوب و اینسانن دوز تصمیم توتماسنا کمک الیر.
واللاه سیزدن نه گیزلی ، بو مسئله آللاهین ور گؤنؤ منیمده بینیمی اویاله ییب. بیر زامانلار بیر چوخوموز لنین و حتی استالین(!!) بایراغی آلتیندا سینه ویردیخ و میللتیمیزین بیر چوخ گنجلری اؤز گنجلیکلرینی و حیاتینی او اولومسوز دؤشؤنجه لره صرف اتتیلر. ایندیسه گرییه باخاندا بؤتؤن اونلار بیزه کومیک گلیر.
منجه سیز ددیینیز کیمی او زامانلار بیر اؤنملی پارامتیر اونودولموشدور. او فاکتور علم و تکنیک ، اؤ زللیکله دیجیتال و بلیلگی سایار ساحسنده اؤز وئرن اینکیشافلاردیر. سرمایه و تکنیک نیکاح قیمیشلار و اونلاردان هم اینسان اولادینا ریفاه و همده کدر دوغولموش (کیمسه هاردا اولا). بو چاغدا ، اؤزگؤرلویه یؤنه لیک ، اصل سیلاحلانما بو ساحه ده دیر . گرچی اونوتمامالییق ، زامانی گلنده یینده بو زوردورکی ده یه نکدن یاغ چیخارداجاق.